144. Αγια-Σοφιά: Ούτε μουσείο, ούτε τζαμί!
Να ξαναγίνει χριστιανική εκκλησία!
(Hagia Sophia should be a Cristian Church again!)
( Ποτέ και πουθενά οι χριστιανοί δεν απαγόρευσαν τζαμιά
να λειτουργούν, ούτε τα μετέτρεψαν σε χριστιανικές εκκλησίες!)
(Δείτε στο τέλος του άρθρου, το tweet του Ερντογάν, στις 30 Μαϊου 2020, για την Αγια-Σοφιά, αλλά και την απάντηση του Φηγουσιώτη, τόσο στα ελληνικά όσο και στα αγγλικά!)
(See at the end of the article, Erdogan's tweet, on 30 May 2020, about Hagia Sophia, but also answer of Figousiotis, both in Greek and in English!)
9.6.2020: Νέο μήνυμα του Ερντογάν προς την Ελλάδα για την Αγια-Σοφιά! Δείτε στο τέλος του άρθρου απάντηση και γι' αυτό! ( New Erdogan's message to Greece for Hagia Sophia! See at the end of article an answer for that too)!
Ιστότοπος:ofigousiotis2.blogspot.com
E-mail:giwrgospattas@gmail.com
 |
| Η γνήσια εικόνα της Αγια-Σοφιάς, χωρίς τις κιτς προσθήκες των μιναρέδων αμέσως μετά την άλωση! |
Από το εφιαλτικό "Η Πόλις εάλω", του 1453 μ.Χ., μέχρι τις προ ημερών.... ....ανορθόγραφες δηλώσεις του Ταγίπ Ερντογάν - αλλά και τη φιέστα του στις 29.5.2020! - μας χωρίζουν αιώνες. Στο μεσοδιάστημα, και τι δεν έχει συμβεί! Μύθοι και θρύλοι για την Αγια-Σοφιά γέμιζαν "τον καθ'ημέραν βίον"αυτού του λαού. Διηγήσεις και παραδόσεις πηγαινοέρχονταν ανάμεσα σε τόσες γενεές, στα χείλη και τις μνήμες των ανθρώπων. Χιλιάδες σελίδες, ποιήματα, ύμνοι, προσευχές και τραγούδια, αφιερωμένα στη Μεγάλη Εκκλησιά, με τα "τετρακόσια σήμαντρα". Δουλεία, δυστυχία και αποτυχημένες επαναστάσεις, 1821, μάχες, απελευθέρωση, νέα δεινά, σύγχρονες - λόγω και έργω - απειλές και ανιστόρητες διεκδικήσεις, ατσάλινα αντανακλαστικά σε πλήρη εγρήγορση! Και η ζωή συνεχίζεται. Οι άνθρωποι έρχονται, δημιουργούν, χάνονται, αλλά η Ιστορία και τα Μνημεία μένουν ασάλευτα στη θέση τους, αψευδείς μάρτυρες του παρελθόντος, ου μην αλλά και του μέλλοντος. Η Αγια-Σοφιά - για την οποία ο λόγος σ' αυτή τη δημοσίευση - στέκει εκεί, στην ευρωπαϊκή πλευρά του Βοσπόρου, από το 537 μ.Χ., για να διηγείται τα πάθη και τα κλέη του Γένους, τις γιορτές και τις συμφορές του!
Ένα αριστούργημα και..."Νενίκηκά σε Σολομών"!
H Aγία Σοφία* είναι ένα από τα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα όλων των εποχών και το πρώτο μεγάλο Σύμβολο του χριστιανισμού. Ο εμβληματικός αυτός Ναός υπήρξε το Κέντρο της θρησκευτικής και εθνικής ζωής του ελληνισμού, επί μία χιλιετία! Όσο κι αν κάποιοι θα ήθελαν - για τους δικούς τους...άσοφους λόγους! - να διαγράψουν αυτή τη χιλιετία από την Ιστορία του ελληνισμού, ως να μην υπήρξε ποτέ, άδικoς ο κόπος τους! Η ίδια η Ιστορία τους διαψεύδει. Καλώς ή κακώς, αυτή είναι! Η Ιστορία δεν έχει κενά, ούτε επιλεκτική είναι, ούτε διορθώνεται, όπως δεν επιλέγει κανείς τους γονείς του - που ο καθένας οφείλει να σέβεται. Πολύ λογικό είναι να διαφωνήσει κανείς με κάποιες υπερβολές που έγιναν τότε. Όχι, όμως, να διαγράψει την Ιστορία. Αυτή τη δέχεται όπως είναι και διδάσκεται από τα λάθη του παρελθόντος. Άλλωστε, αυτός ο λαός με τους μύθους και τους θρύλους της Αγια-Σοφιάς πορεύτηκε, ανατράφηκε και κράτησε άσβηστη μέσα του τη φλόγα της ελευθερίας, επί 400 ολόκληρα χρόνια, ώσπου, τελικά, κατάφερε να την κερδίσει!
Μπαίνοντας μέσα στην Αγια-Σοφιά, ένα δέος μας κατακλύζει. Ακόμα και οι ξένοι, που δεν έχουν αντίστοιχα βιώματα και δεν γνωρίζουν την Ιστορία που κουβαλάει μαζί της, το ίδιο ρίγος αισθάνονται να τους διακατέχει. Πέρα από την εκπληκτική διαρρύθμιση του εσωτερικού της, το θαυμαστό της διάκοσμο και τις αγιογραφίες - που έχουν κακοπάθει, είναι αλήθεια, από σταυροφόρους και Τούρκους - το μεγάλο μυστικό της Αγίας Σοφίας είναι ο τεράστιος τρούλος της. Χάρη στο άπλετο φως που αφήνουν να περάσει τα πολυάριθμα παράθυρα που βρίσκονται στη βάση του, σου δίνει την εντύπωση ότι ο ουρανός κρέμεται από πάνω μας, χωρίς να στηρίζεται πουθενά! Δικαίως, ο Ιουστινιανός Α', στα εγκαίνιά της - στα θυρανοίξια, κατά την εκκλησιαστική γλώσσα - στις 27 Δεκεμβρίου 537 μ.Χ., αναφώνησε το: "Νενίκηκά σε Σολομών!", υπονοώντας ότι ο δικός του, πια, Ναός είναι ο μεγαλοπρεπέστερος όλου του τότε κόσμου και όχι ο μέχρι τη στιγμή εκείνη Ναός του Σολομώντα, στην Ιερουσαλήμ! Σε όλη τη διαδρομή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η Αγία Σοφία ήταν Μητροπολιτικός Ναός του εκεί Οικουμενικού Πατριαρχείου και Κέντρο της Ορθοδοξίας, ενώ η Κων/πολη ήταν η πρωτεύουσα ( η Βασιλεύουσα) της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Γνώρισε μεγάλες δόξες και ώρες κατάνυξης, αλλά και μέρες θρήνων και σπαραγμών. Μέσα σ' αυτή γίνονταν πάντα οι στέψεις αυτοκρατόρων και αρχιερέων, εκεί οι μεγάλες λιτανείες και προσευχές, αλλά και τα επινίκεια, μετά από τις μεγάλες νίκες των Βυζαντινών. Σήμερα, η Αγια-Σοφιά - από το 1985 - είναι ένα από τα σπουδαιότερα Μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO).
* Πολλά είναι τα σημαντικά που θα μπορούσε κανείς να γράψει για την Αγια-Σοφιά, αλλά ο χώρος δεν επαρκεί. Αυτό, όμως, εδώ δεν θα ήθελα να το παραλείψω: Για καλύτερη ποιότητα ήχου, οι αρχιτέκτονες άπλωσαν εκατοντάδες μεταξωτές κλωστές στα πάνω από τη μέση σημεία του Ναού! Φυσικά, οι κλωστές αυτές δεν φαίνονταν από τους εκκλησιαζόμενους! Όπως αποδείχθηκε από τους ειδικούς επιστήμονες, στο πανεπιστήμιο του Stanford, που ασχολήθηκαν με την ψηφιακή αναπαραγωγή της ψαλμωδίας - όπως ακριβώς αυτή ακουγόταν πριν από την άλωση - η ποιοτική αντήχηση της ψαλμωδίας μέσα στην Αγια-Σοφιά κρατούσε 11-12 δευτερόλεπτα, τη στιγμή κατά την οποία στις σύγχρονες αίθουσες η αντήχηση κρατάει μόνο 2 έως 4 δευτερόλεπτα!
https://www.youtube.com/watch?v=vuLSGqSfIh4 - Ψαλμωδία στην Αγια-Σοφιά πριν το 1453 μ.Χ.!
Η κρήνη με την περίφημη καρκινική επιγραφή!
Μεγάλο ενδιαφέρον, για μένα, παρουσιάζει μία επιγραφή που υπήρχε, παλαιότερα, έξω από τον Ναό της Αγίας Σοφίας. Στο κέντρο του μαρμαρόστρωτης αυλής της, υπήρχε μία μεγάλη κρήνη, όπου πάνω σε μαρμάρινη πλάκα αναγραφόταν, σε κυκλικό σχήμα, η γνωστή σε μας σήμερα καρκινική επιγραφή: ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ! Λέγεται "καρκινική", επειδή διαβάζεται το ίδιο και ανάποδα, χωρίς να αλλάζει το νόημά της - κατά τον τρόπο που ο κάβουρας (καρκίνος) περπατά - και σημαίνει:"Πλύνε και τα κρίματα της ψυχής σου, όχι μόνο το πρόσωπο"! Σήμερα, η κρήνη και η επιγραφή της δεν σώζονται, πια, όπως προανέφερα, ωστόσο, η συγκεκριμένη αυτή καρκινική επιγραφή γράφτηκε για πρώτη φορά στην Αγία-Σοφιά και από εκεί, στη συνέχεια, μεταφέρθηκε σχεδόν σε κάθε ναό ή μονή της χώρας μας. Οι ειδικοί μας λένε ότι από την κρήνη και την επιγραφή αυτή οι μουσουλμάνοι εισήγαγαν τη συνήθειά τους να πλένουν συμβολικά τα χέρια τους, πριν από την είσοδο στο τέμενός τους για προσευχή. Το ίδιο και οι Καθολικοί. Αλλά και οι ευρωπαϊκοί λαοί εμπνεύστηκαν από την καρκινική αυτή επιγραφή της Αγια-Σοφιάς και επιδόθηκαν κι εκείνοι σε παρόμοιες επιγραφές, με την εξής διαφορά: Επειδή η γνωστή και σ' αυτούς ελληνική λέξη "καρκινική" δεν ηχούσε καλά στα αυτιά τους, σε εποχές που είχε εμφανιστεί ήδη η ασθένεια του καρκίνου, χρησιμοποίησαν μία άλλη συνώνυμη ελληνική λέξη: παλλίνδρομη (pallindromi - pallindromes). Με "καρκινικές" επιγραφές, πάντως, είχαν ασχοληθεί και οι αρχαίοι Έλληνες - και μάλλον ήταν οι πρώτοι.
Eνδιαφέροντα όλα τα παραπάνω, αλλά το πιο ενδιαφέρον, κατά τη δική μου εκτίμηση, είναι κάτι άλλο. Είναι η δομή της επιγραφής και το πολύ υψηλό της νόημα! Αποτελείται από 5 λέξεις, που παραμένουν οι ίδιες, όπως και το νόημά τους, ακόμα και αν τις διαβάσουμε αντίστροφα: νίψον ανομήματα μη μόναν (μόνον) όψιν. Πάνω στο μάρμαρο, βέβαια, οι λέξεις αυτές συγκολλήθηκαν, χωρίς τα κενά μεταξύ τους, όπως συνήθιζαν να κάνουν οι αρχαίοι πρόγονοί μας, για οικονομία χώρου, όταν σκάλιζαν τις λέξεις πάνω στα μάρμαρα. Αν προσέξουμε, ολόκληρη την επιγραφή: ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ, αφαιρώντας το πρώτο και το τελευταίο γράμμα, που είναι το ίδιο (Ν), τα υπόλοιπα είναι 24 γράμματα: 12 φωνήεντα και 12 σύμφωνα που γράφονται όλα εναλλάξ! Φωνήεν - σύμφωνο - φωνήεν - σύμφωνο κ.ο.κ.! Αυτή η συμμετρία, στις λέξεις, στο νόημα και στα γράμματα, χωρίς να αλλοιώνεται τίποτε αν τα διαβάσει κανείς και ανάποδα, κατά την άποψή μου είναι μία μοναδικής σύλληψης περίπτωση! Και, μένοντας άναυδος όταν τα πρόσεξα όλα αυτά, αμέσως αναρωτήθηκα: "Είναι αυτό έργο ανθρώπου, ή η επιγραφή αυτή βγήκε κατευθείαν, με κάποιον τρόπο, από την πηγή της του Θεού Σοφίας, στην οποία Σοφία είναι και ο Ναός αφιερωμένος"; Ειλικρινά, μου είναι αδύνατο να πιστέψω ότι αυτός ο ασύλληπτης έμπνευσης συνδυασμός είναι έργο ανθρώπου! Πάντως, το ερεύνησα και αυτό, μήπως υπάρχει κάποια πληροφορία για τον εμπνευστή της επιγραφής, αλλά όνομα ανθρώπου δεν βρήκα! Συγχωρήστε με, αλλά, αν υπάρχει κάποιος που γνωρίζει κάτι περισσότερο για την "πατρότητα" της επιγραφής, ας μας το πει. Ενδιαφέρον, τέλος, παρουσιάζει για μένα και το πότε και γιατί η κρήνη και η επιγραφή της χάθηκαν, χωρίς να δίνεται πουθενά η παραμικρή πληροφορία!
Σύντομο ιστορικό της Αγίας Σοφίας!
Η πρώτη εκκλησία της Αγια-Σοφιάς - στη θέση της σημερινής - θεμελιώθηκε από το Μεγάλο Κων/νο, το 330 μ.Χ., μαζί με τα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τη Νέα Ρώμη, αρχικά, η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Κωνσταντινούπολη. Το 404 μ.Χ. κάηκε η πρώτη εκείνη εκκλησία και ξαναχτίστηκε από το Μέγα Θεοδόσιο Β' (415). Το 532 μ.Χ., στη γνωστή "Στάση του νίκα", πυρπολήθηκε από τους στασιαστές και την ξανάχτισε ο Ιουστινιανός Α', όπως είδαμε πιο πάνω. Ο ρυθμός της Αγίας Σοφίας είναι Βασιλική με τρούλο - δηλαδή, ορθογώνιο σχήμα με μεγάλο τρούλο - ένας ρυθμός πρωτοποριακός για την εποχή εκείνη. Αρχιτέκτονες ήταν δύο Έλληνες από τη Μ. Ασία: ο Ανθέμιος (από το Αϊδίνιο, τότε Τράλλεις) και ο Ισίδωρος (από τη Μίλητο). Ο ίδιος ναός υπάρχει και στις μέρες μας, με εξαίρεση τον τρούλο που κατέρρευσε από σεισμό, το 557 μ.Χ. Ο ανεψιός του Ισίδωρου, όμως, Ισίδωρος ο νεότερος, τον ανακατασκεύασε, κάνοντάς τον ακόμα πιο λαμπρό και πιο στέρεο, όπως είναι μέχρι και σήμερα.
Μετά την άλωση της Πόλης από τους σταυροφόρους, το 1204 μ.Χ., η Αγία Σοφία έγινε Ρωμαιοκαθολική εκκλησία, μέχρι το 1261, όταν η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας καταλύθηκε από τους Οθωμανούς, ενώ, μετά την άλωση της Πόλης, το 1453 μ.Χ., ο Μωάμεθ Β' την έκανε ισλαμικό τζαμί, προσθέτοντας και μιναρέδες! Πολύ αργότερα, το 1934, ο Κεμάλ Ατατούρκ τη μετέτρεψε σε Μουσείο, ένα καθεστώς που ισχύει μέχρι σήμερα. Δυστυχώς, όμως, μέσα στην Αγία Σοφία γίνονται και διάφορες άλλες εκδηλώσεις που δεν συνάδουν με τον Ιερό της χώρο, για τον οποίο και κατασκευάστηκε!
Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ερντογάν!
Πριν από τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου, στην Κων/λη - κάτι που επανέλαβε και πρόσφατα, στα μέσα του Μάη - ο Ταγίπ Ερντογάν, θέλοντας να δελεάσει τους ψηφοφόρους για να ψηφίσουν τότε το κόμμα του, δεν δίστασε να "παίξει" το χαρτί της Αγια-Σοφιάς! Τους υποσχέθηκε ότι θα τη μετατρέψει σε τζαμί, ενθουσιάζοντας τους φανατικούς ισλαμιστές! Φυσικά, πολλές ήταν οι αντιδράσεις, μετά τη δήλωση αυτή, από φορείς, κράτη και Ελλάδα, ασφαλώς. Η UNESCO, ιδιαίτερα, απάντησε με τη δήλωση ότι:"....για οποιαδήποτε αλλαγή στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, χρειάζεται η έγκριση του Οργανισμού"! Αυτή η δήλωση της UNESCO, αλλά και όλες γενικά οι αντιδράσεις του πολιτισμένου κόσμου, θα νόμιζε κανείς ότι ήταν αρκετές για να φρενάρουν τις διαθέσεις του Ερντογάν, αλλά μάλλον δεν φαίνεται να ίδρωσε και πολύ το....αυτί του! Γιατί...ξαναχτύπησε, ο "κύριος", μετέπειτα, σε άλλη συγκέντρωση. Τους "εκπολιτίζει" και τους προετοιμάζει για την....Ευρώπη, ως φαίνεται! Τώρα, το αν ένας λαός- με το να διδάσκεται στα σχολεία να μισεί τους γείτονές του και να σκέφτεται ακόμα μαχαίρια και τσεκούρια - αν έτσι προοετοιμάζεται για την Ευρώπη ή για άλλη κατεύθυνση, αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό!
Να γίνει πάλι χριστιανική εκκλησία η Αγια-Σοφιά!
Οι γείτονές μας έχουν μετατρέψει ήδη σε τζαμιά τρεις Ορθόδοξες εκκλησίες: στην Τραπεζούντα, στη Νίκαια της Βιθυνίας και στην Ανδριανούπολη! Τώρα ο Ερντογάν - πάντα....καλών προθέσεων, έτσι; - απειλεί να μετατρέψει σε ισλαμικό τζαμί και το κορυφαίο Μνημείο της Χριστιανοσύνης! Την Αγια-Σοφιά!
Και τον ρωτάμε, ευθέως:
- Είδατε ποτέ τους Έλληνες - ή τους χριστιανούς, γενικά - να μετατρέψουν κάποιο τζαμί σας σε χριστιανική εκκλησία, κ. Ερντογάν; Οι Έλληνες ποτέ αυτό δεν θα το καταδέχονταν! Δεν θα το επέτρεπε, ούτε η παιδεία τους, ούτε ο Θεός τους! Ο δικός σας Θεός τι σας λέει, κ. Ερντογάν; Για συνεχείς απαράδεκτες προκλήσεις και κακές προθέσεις, που δημιουργούν ένα διαρκές κλίμα έντασης και σύγκρουσης, σας μιλάει; Αν, ναι, τότε-συγχωρήστε με-δεν πιστεύετε σε καλό Θεό, κ. Ερντογάν, και σας οδηγεί σε λάθος δρόμο!
Οι Έλληνες, ως χριστιανοί Ορθόδοξοι, κ.Ερντογάν, όχι μόνο δεν έχουν μετατρέψει κάποιο τέμενος δικό σας σε χριστιανική εκκλησία, αλλά χτίζουν νέα ή ανακατασκευάζουν τα τζαμιά σας! Επιπλέον: Πουθενά οι Έλληνες δεν απαγόρευσαν ούτε σε ένα τζαμί σας να δέχεται τους πιστούς μουσουλμάνους και να λειτουργεί κανονικά! Εσείς, γιατί απαγορεύετε τους χριστιανούς να προσεύχονται στην Αγια-Σοφιά τους, κ. Ερντογάν; Ακούστε, όμως, κ. Ερντογάν, και την άποψη μιας δικής σας εφημερίδας, της Χουριέτ. Δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 8 Νοεμβρίου 2013 - όταν και τότε είχε γίνει μία ανάλογη αναφορά για το θέμα της Αγια-Σοφιάς: "Η Αγία Σοφία είναι ένα μνημείο στη χώρα μας, μιας χώρας που το 99% των κατοίκων της είναι μουσουλμάνοι. Εσείς, τι επιπλέον, τι άλλο θέλετε να αποδείξετε και σε ποιον; Εν μέσω 80.000 τζαμιών, εσείς τώρα επικεντρώνεστε σε μία χριστιανική εκκλησία; Ντροπή σας"!
Αυτά από τη Χουριέτ, πριν το "πραξικόπημα", κ. Ερντογάν! Για το τι θα έγραφε σήμερα η Χουριέτ, αυτό δεν μπορώ να το γνωρίζω! Θα τολμούσε να γράψει τα ίδια;
Το σωστό: Η σωστή θέση για την Αγια-Σοφιά, είναι αυτή εδώ: Ούτε μουσείο, ούτε τζαμί! Πάλι χριστιανική εκκλησία, για να λειτουργείται κανονικά από το Οικουμενικό Πατριαρχείο! Αυτό επιβάλλει ο πολιτισμός του 21ου αιώνα, η αλληλεγγύη και η συνεργασία μεταξύ των λαών - πόσω μάλλον γειτονικών λαών! Το να περιμένει κανείς, θα μου πείτε, να αρχίσει ο κ. Ερντογάν να σκέφτεται ποιο είναι το σωστό, είναι σαν να περιμένει αύριο το πρωί ο ήλιος να βγει από τη....δύση!
Και ένα....ευτράπελο!
Σε κάποιο λήμμα της Βικιπαίδεια, είδα να αναγράφεται ότι το Μπλέ Τζαμί, που χτίστηκε το 17ο αι. απέναντι από την Αγια-Σοφιά, είναι ένα αριστούργημα της ισλαμικής αρχιτεκτονικής! Όχι τέτοια αστεία, βρε, παιδιά, και γελούν με την ψυχή τους, τουλάχιστον εκείνοι που γνωρίζουν! Γελούν και τα....παρδαλά κατσίκια! Αν μας έλεγαν ότι είναι.....μογγολικής αρχιτεκτονικής, ναι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κοντά στα επίπεδα της ισλαμικής τέχνης! Μα, το σεβαστό, κατά τα άλλα, Μπλε Τζαμί, μιλάει από μόνο του: Ακριβές ...φωτοαντίγραφο της Αγια-Σοφιάς είναι, αν βγάλουμε έξω τους έξι μιναρέδες του!
The flexible in English!
In a Wikipedia entry, I saw it written that the Blue Mosque, built in the 17th century opposite the Hagia Sophia, is a masterpiece of Islamic architecture! No such jokes, guys, and they laugh with their souls, at least those who know! The ... pied goats are laughing too! If we were told that it is ..... of Mongolian architecture, yes, we could say that it is close to the levels of Islamic art! But, the respected, otherwise, Blue Mosque, speaks for itself: The exact ... photocopy of Hagia Sophia is, if we take out its six minarets!
Δείτε το tweet του Ερντογάν, στις 30.5.20, για την Αγια-Σοφιά!
(See Erdogan's tweet, on 30 May 2020, about Hagia Sophia)!
“Our ancestors didn’t destroy Hagia Sophia with religious motivations. Instead, they presented to Muslims as a place of worship; It was a right of conquest.”
(Οι πρόγονοί μας δεν κατέστρεψαν την Αγια-Σοφιά με θρησκευτικά κίνητρα. Αντ' αυτού, παρουσίασαν στους μουσουλμάνους ως τόπο λατρείας. Ήταν δικαίωμα κατάκτησης)!
Η απάντηση του Φηγουσιώτη!
(Δεν έχω καμία άλλη ιδιότητα. Απαντώ μόνο με την ιδιότητα του πολίτη μιας χώρας, που υφίσταται τις συνέπειες των όσων λέει και πράττει ο κ. Ερντογάν, αλλά και ως χριστιανός και κοσμοπολίτης)!
Το να μιλάτε ακόμα για κατάκτηση, κ. Ερντογάν - 500 χρόνια μετά την άλωση της Πόλης - έχετε μείνει 500 χρόνια πίσω! Δεν ζείτε στο Σήμερα, ως φαίνεται, και σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες που διέπουν τα σύγχρονα κράτη! Ποιο είναι, λοιπόν, αυτό το δικαίωμα της κατάκτησης, κ. Ερντογάν και από ποιο Δίκαιο - ανθρώπινο ή θεϊκό - αυτό απορρέει; Το να μετατρέπετε ένα χριστιανικό ναό - πόσω μάλλον του επιπέδου της Αγια-Σοφιάς - αυτό δεν είναι δικαίωμα κατάκτησης, κ. Ερντογάν. Είναι πράξη βεβήλωσης ιερού χώρου για προσευχή πιστών άλλου δόγματος, των χριστιανών - και, μάλιστα, ορθοδόξων, εν προκειμένω! Από κανένα Δίκαιο - ή δικαίωμα κατάκτησης - δεν απορρέει το να κλείνετε χριστιανικές εκκλησίες και να τις κάνετε τζαμιά! Αυθαίρετη ενέργεια δική σας συνιστά αυτό, κ. Ερντογάν! Αυτό, αν θέλετε, δεν παρατηρείται σε κανένα άλλο δόγμα, παρά μόνο στο δικό σας, που δεν δείχνετε κανένα σεβασμό στο Θεό που εκείνοι πιστεύουν! Αυτό εσείς το λέτε δικαίωμα, ενώ αποτελεί ανοσιούργημα! Ούτε Έλληνες χριστιανοί, ούτε άλλοι χριστιανοί, μετέτρεψαν ποτέ δικό σας τζαμί σε χριστιανική εκκλησία. Εσείς το έχετε κάνει, ήδη, αυτό σε τρεις ορθόδοξες εκκλησίες, στην επικράτεια της Τουρκίας, και απειλείτε να το κάνετε και στην Αγια-Σοφιά! Την απάντηση, κ. Ερντογάν, σας την έδωσε η Χουριέτ - η εφημερίδα σας - που γράφω πιο πάνω, προς το τέλος του άρθρου μου! Μιλάτε στο tweet σας και ότι δεν υπήρξαν θρησκευτικά κίνητρα στις καταστροφές που έγιναν στην Αγια-Σοφιά. Το ότι καταστρέψατε τις αγιογραφίες της Αγια-Σοφιάς, επειδή εσείς ως μουσουλμάνοι θεωρείτε αμάρτημα το να απεικονίζεται το ανθρώπινο σώμα - ώστε να μπορείτε να προσεύχεστε σε άλλο χώρο και όχι σε χώρο του δικού σας δόγματος - αυτό πώς το χαρακτηρίζετε εσείς, κ. Ερντογάν; Δεν αποτελεί θρησκευτικό κίνητρο που δείχνει τουλάχιστο ασέβεια προς τη θρησκεία άλλου δόγματος; Ταυτόχρονα, αποτελεί και βεβήλωση ενός Μνημείου Παγκόσμιας Κληρομιάς, κ. Ερντογάν! Και η προχθεσινή σας φιέστα - στις 29.5.2020 - μέσα στην Αγια-Σοφιά, πράξη βεβήλωσης και ασέβειας θεωρήθηκε από όλο τον πολιτισμένο κόσμο!
Για να απαλλαγείτε από τα κρίματά σας - και τις διεθνώς παράνομες ενέργειές σας - κ. Ερντογάν, ένας μόνο δρόμος υπάρχει: Να κάνετε και πάλι την Αγια-Σοφιά χριστιανική εκκλησία! ΟΥΤΕ ΜΟΥΣΕΙΟ, ΟΥΤΕ ΤΖΑΜΙ! Τότε, ναι, μπορείτε να υπερηφανεύεστε ότι είστε μεγάλος ηγέτης. Τώρα, δεν είστε, κ. Ερντογάν! Άλλωστε, το να χρησιμοποιεί κάποιος ένα ιερό Μνημείο, όπως είναι η Αγια-Σοφιά, ως εργαλείο για να φανατίζει έναν λαό και να κερδίζει ψήφους, δεν αποτελεί, σαφέστατα, στοιχείο μεγάλου πολιτικού ανδρός!
The answer of Figousiotis, in English! (I have no other capacity. I answer only in the capacity as citizen of a country, which suffers the consequences of what Mr. Erdogan says and does, but also as a Christian and cosmopolitan)! Still talking about conquest, Mr. Erdogan - 500 years after the fall of the City - you are 500 years behind! You do not live in the Today, as it seems, and according to the international rules governing modern states! So what is this right of conquest, Mr. Erdogan, and by what right - human or divine - is it derived? Converting a Christian church - let alone the Hagia Sophia - is not a right of conquest, Mr. Erdogan. It is an act of desecration of a sacred place for the prayer of believers of another doctrine, of Christians - and, in fact, of Orthodox, in this case! No law - or right of conquest - derives from closing Christian churches and making them mosques! Arbitrary action of yours is this, Mr. Erdogan! This, if you will, is not observed in any other doctrine, except in your own, that you show no respect to the God they believe in! You call it right, but it is a sacrilegiousness! Neither Greek Christians nor other Christians have ever turned your mosque into a Christian church. You have already done this in three Orthodox churches, in the territory of Turkey, and you are threatening to do so in Hagia Sophia! The answer, Mr. Erdogan, was given to you by Hurriyet - your newspaper - which I am writing above, towards the end of my article! You also talk on your tweet that there were no religious motives for the disasters that took place in Hagia Sophia. The fact that you destroyed the Hagia Sophia's hagiographies, because you as Muslims consider it a sin to portray the human body - so that you can pray in another place and not in place of your own doctrine - how do you characterize that, Mr. Erdogan? Isn't it a religious motive that shows at least disrespect for the religion of another doctrine? At the same time, it is a desecration of a World Heritage Site, Mr. Erdogan! And the day before yesterday your fiesta - on 29.5.2020 - in Hagia Sophia, an act of desecration and disrespect was considered by the whole civilized world! To get rid of your crises - and your internationally illegal actions - Mr. Erdogan, there is only one way: To make the Hagia Sophia Christian Church again! NOT MUSEUM, NOT MOSQUE! Then, yes, you can be proud to be a great leader. Now, you are not, Mr. Erdogan! Αfter all, to use someone a sacret Monument, such as the Hagia Sophia, as a tool to fanatize a people and win votes, is not, cleary, an element of a great political man!
H Aγία Σοφία* είναι ένα από τα αρχιτεκτονικά αριστουργήματα όλων των εποχών και το πρώτο μεγάλο Σύμβολο του χριστιανισμού. Ο εμβληματικός αυτός Ναός υπήρξε το Κέντρο της θρησκευτικής και εθνικής ζωής του ελληνισμού, επί μία χιλιετία! Όσο κι αν κάποιοι θα ήθελαν - για τους δικούς τους...άσοφους λόγους! - να διαγράψουν αυτή τη χιλιετία από την Ιστορία του ελληνισμού, ως να μην υπήρξε ποτέ, άδικoς ο κόπος τους! Η ίδια η Ιστορία τους διαψεύδει. Καλώς ή κακώς, αυτή είναι! Η Ιστορία δεν έχει κενά, ούτε επιλεκτική είναι, ούτε διορθώνεται, όπως δεν επιλέγει κανείς τους γονείς του - που ο καθένας οφείλει να σέβεται. Πολύ λογικό είναι να διαφωνήσει κανείς με κάποιες υπερβολές που έγιναν τότε. Όχι, όμως, να διαγράψει την Ιστορία. Αυτή τη δέχεται όπως είναι και διδάσκεται από τα λάθη του παρελθόντος. Άλλωστε, αυτός ο λαός με τους μύθους και τους θρύλους της Αγια-Σοφιάς πορεύτηκε, ανατράφηκε και κράτησε άσβηστη μέσα του τη φλόγα της ελευθερίας, επί 400 ολόκληρα χρόνια, ώσπου, τελικά, κατάφερε να την κερδίσει!
Μπαίνοντας μέσα στην Αγια-Σοφιά, ένα δέος μας κατακλύζει. Ακόμα και οι ξένοι, που δεν έχουν αντίστοιχα βιώματα και δεν γνωρίζουν την Ιστορία που κουβαλάει μαζί της, το ίδιο ρίγος αισθάνονται να τους διακατέχει. Πέρα από την εκπληκτική διαρρύθμιση του εσωτερικού της, το θαυμαστό της διάκοσμο και τις αγιογραφίες - που έχουν κακοπάθει, είναι αλήθεια, από σταυροφόρους και Τούρκους - το μεγάλο μυστικό της Αγίας Σοφίας είναι ο τεράστιος τρούλος της. Χάρη στο άπλετο φως που αφήνουν να περάσει τα πολυάριθμα παράθυρα που βρίσκονται στη βάση του, σου δίνει την εντύπωση ότι ο ουρανός κρέμεται από πάνω μας, χωρίς να στηρίζεται πουθενά! Δικαίως, ο Ιουστινιανός Α', στα εγκαίνιά της - στα θυρανοίξια, κατά την εκκλησιαστική γλώσσα - στις 27 Δεκεμβρίου 537 μ.Χ., αναφώνησε το: "Νενίκηκά σε Σολομών!", υπονοώντας ότι ο δικός του, πια, Ναός είναι ο μεγαλοπρεπέστερος όλου του τότε κόσμου και όχι ο μέχρι τη στιγμή εκείνη Ναός του Σολομώντα, στην Ιερουσαλήμ! Σε όλη τη διαδρομή της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, η Αγία Σοφία ήταν Μητροπολιτικός Ναός του εκεί Οικουμενικού Πατριαρχείου και Κέντρο της Ορθοδοξίας, ενώ η Κων/πολη ήταν η πρωτεύουσα ( η Βασιλεύουσα) της Ανατολικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Γνώρισε μεγάλες δόξες και ώρες κατάνυξης, αλλά και μέρες θρήνων και σπαραγμών. Μέσα σ' αυτή γίνονταν πάντα οι στέψεις αυτοκρατόρων και αρχιερέων, εκεί οι μεγάλες λιτανείες και προσευχές, αλλά και τα επινίκεια, μετά από τις μεγάλες νίκες των Βυζαντινών. Σήμερα, η Αγια-Σοφιά - από το 1985 - είναι ένα από τα σπουδαιότερα Μνημεία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς (UNESCO).
* Πολλά είναι τα σημαντικά που θα μπορούσε κανείς να γράψει για την Αγια-Σοφιά, αλλά ο χώρος δεν επαρκεί. Αυτό, όμως, εδώ δεν θα ήθελα να το παραλείψω: Για καλύτερη ποιότητα ήχου, οι αρχιτέκτονες άπλωσαν εκατοντάδες μεταξωτές κλωστές στα πάνω από τη μέση σημεία του Ναού! Φυσικά, οι κλωστές αυτές δεν φαίνονταν από τους εκκλησιαζόμενους! Όπως αποδείχθηκε από τους ειδικούς επιστήμονες, στο πανεπιστήμιο του Stanford, που ασχολήθηκαν με την ψηφιακή αναπαραγωγή της ψαλμωδίας - όπως ακριβώς αυτή ακουγόταν πριν από την άλωση - η ποιοτική αντήχηση της ψαλμωδίας μέσα στην Αγια-Σοφιά κρατούσε 11-12 δευτερόλεπτα, τη στιγμή κατά την οποία στις σύγχρονες αίθουσες η αντήχηση κρατάει μόνο 2 έως 4 δευτερόλεπτα!
https://www.youtube.com/watch?v=vuLSGqSfIh4 - Ψαλμωδία στην Αγια-Σοφιά πριν το 1453 μ.Χ.!
Η κρήνη με την περίφημη καρκινική επιγραφή!
Μεγάλο ενδιαφέρον, για μένα, παρουσιάζει μία επιγραφή που υπήρχε, παλαιότερα, έξω από τον Ναό της Αγίας Σοφίας. Στο κέντρο του μαρμαρόστρωτης αυλής της, υπήρχε μία μεγάλη κρήνη, όπου πάνω σε μαρμάρινη πλάκα αναγραφόταν, σε κυκλικό σχήμα, η γνωστή σε μας σήμερα καρκινική επιγραφή: ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ! Λέγεται "καρκινική", επειδή διαβάζεται το ίδιο και ανάποδα, χωρίς να αλλάζει το νόημά της - κατά τον τρόπο που ο κάβουρας (καρκίνος) περπατά - και σημαίνει:"Πλύνε και τα κρίματα της ψυχής σου, όχι μόνο το πρόσωπο"! Σήμερα, η κρήνη και η επιγραφή της δεν σώζονται, πια, όπως προανέφερα, ωστόσο, η συγκεκριμένη αυτή καρκινική επιγραφή γράφτηκε για πρώτη φορά στην Αγία-Σοφιά και από εκεί, στη συνέχεια, μεταφέρθηκε σχεδόν σε κάθε ναό ή μονή της χώρας μας. Οι ειδικοί μας λένε ότι από την κρήνη και την επιγραφή αυτή οι μουσουλμάνοι εισήγαγαν τη συνήθειά τους να πλένουν συμβολικά τα χέρια τους, πριν από την είσοδο στο τέμενός τους για προσευχή. Το ίδιο και οι Καθολικοί. Αλλά και οι ευρωπαϊκοί λαοί εμπνεύστηκαν από την καρκινική αυτή επιγραφή της Αγια-Σοφιάς και επιδόθηκαν κι εκείνοι σε παρόμοιες επιγραφές, με την εξής διαφορά: Επειδή η γνωστή και σ' αυτούς ελληνική λέξη "καρκινική" δεν ηχούσε καλά στα αυτιά τους, σε εποχές που είχε εμφανιστεί ήδη η ασθένεια του καρκίνου, χρησιμοποίησαν μία άλλη συνώνυμη ελληνική λέξη: παλλίνδρομη (pallindromi - pallindromes). Με "καρκινικές" επιγραφές, πάντως, είχαν ασχοληθεί και οι αρχαίοι Έλληνες - και μάλλον ήταν οι πρώτοι.
Eνδιαφέροντα όλα τα παραπάνω, αλλά το πιο ενδιαφέρον, κατά τη δική μου εκτίμηση, είναι κάτι άλλο. Είναι η δομή της επιγραφής και το πολύ υψηλό της νόημα! Αποτελείται από 5 λέξεις, που παραμένουν οι ίδιες, όπως και το νόημά τους, ακόμα και αν τις διαβάσουμε αντίστροφα: νίψον ανομήματα μη μόναν (μόνον) όψιν. Πάνω στο μάρμαρο, βέβαια, οι λέξεις αυτές συγκολλήθηκαν, χωρίς τα κενά μεταξύ τους, όπως συνήθιζαν να κάνουν οι αρχαίοι πρόγονοί μας, για οικονομία χώρου, όταν σκάλιζαν τις λέξεις πάνω στα μάρμαρα. Αν προσέξουμε, ολόκληρη την επιγραφή: ΝΙΨΟΝΑΝΟΜΗΜΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ, αφαιρώντας το πρώτο και το τελευταίο γράμμα, που είναι το ίδιο (Ν), τα υπόλοιπα είναι 24 γράμματα: 12 φωνήεντα και 12 σύμφωνα που γράφονται όλα εναλλάξ! Φωνήεν - σύμφωνο - φωνήεν - σύμφωνο κ.ο.κ.! Αυτή η συμμετρία, στις λέξεις, στο νόημα και στα γράμματα, χωρίς να αλλοιώνεται τίποτε αν τα διαβάσει κανείς και ανάποδα, κατά την άποψή μου είναι μία μοναδικής σύλληψης περίπτωση! Και, μένοντας άναυδος όταν τα πρόσεξα όλα αυτά, αμέσως αναρωτήθηκα: "Είναι αυτό έργο ανθρώπου, ή η επιγραφή αυτή βγήκε κατευθείαν, με κάποιον τρόπο, από την πηγή της του Θεού Σοφίας, στην οποία Σοφία είναι και ο Ναός αφιερωμένος"; Ειλικρινά, μου είναι αδύνατο να πιστέψω ότι αυτός ο ασύλληπτης έμπνευσης συνδυασμός είναι έργο ανθρώπου! Πάντως, το ερεύνησα και αυτό, μήπως υπάρχει κάποια πληροφορία για τον εμπνευστή της επιγραφής, αλλά όνομα ανθρώπου δεν βρήκα! Συγχωρήστε με, αλλά, αν υπάρχει κάποιος που γνωρίζει κάτι περισσότερο για την "πατρότητα" της επιγραφής, ας μας το πει. Ενδιαφέρον, τέλος, παρουσιάζει για μένα και το πότε και γιατί η κρήνη και η επιγραφή της χάθηκαν, χωρίς να δίνεται πουθενά η παραμικρή πληροφορία!
Σύντομο ιστορικό της Αγίας Σοφίας!
Η πρώτη εκκλησία της Αγια-Σοφιάς - στη θέση της σημερινής - θεμελιώθηκε από το Μεγάλο Κων/νο, το 330 μ.Χ., μαζί με τα εγκαίνια της νέας πρωτεύουσας της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, τη Νέα Ρώμη, αρχικά, η οποία αργότερα μετονομάστηκε σε Κωνσταντινούπολη. Το 404 μ.Χ. κάηκε η πρώτη εκείνη εκκλησία και ξαναχτίστηκε από το Μέγα Θεοδόσιο Β' (415). Το 532 μ.Χ., στη γνωστή "Στάση του νίκα", πυρπολήθηκε από τους στασιαστές και την ξανάχτισε ο Ιουστινιανός Α', όπως είδαμε πιο πάνω. Ο ρυθμός της Αγίας Σοφίας είναι Βασιλική με τρούλο - δηλαδή, ορθογώνιο σχήμα με μεγάλο τρούλο - ένας ρυθμός πρωτοποριακός για την εποχή εκείνη. Αρχιτέκτονες ήταν δύο Έλληνες από τη Μ. Ασία: ο Ανθέμιος (από το Αϊδίνιο, τότε Τράλλεις) και ο Ισίδωρος (από τη Μίλητο). Ο ίδιος ναός υπάρχει και στις μέρες μας, με εξαίρεση τον τρούλο που κατέρρευσε από σεισμό, το 557 μ.Χ. Ο ανεψιός του Ισίδωρου, όμως, Ισίδωρος ο νεότερος, τον ανακατασκεύασε, κάνοντάς τον ακόμα πιο λαμπρό και πιο στέρεο, όπως είναι μέχρι και σήμερα.
Μετά την άλωση της Πόλης από τους σταυροφόρους, το 1204 μ.Χ., η Αγία Σοφία έγινε Ρωμαιοκαθολική εκκλησία, μέχρι το 1261, όταν η Αυτοκρατορία της Τραπεζούντας καταλύθηκε από τους Οθωμανούς, ενώ, μετά την άλωση της Πόλης, το 1453 μ.Χ., ο Μωάμεθ Β' την έκανε ισλαμικό τζαμί, προσθέτοντας και μιναρέδες! Πολύ αργότερα, το 1934, ο Κεμάλ Ατατούρκ τη μετέτρεψε σε Μουσείο, ένα καθεστώς που ισχύει μέχρι σήμερα. Δυστυχώς, όμως, μέσα στην Αγία Σοφία γίνονται και διάφορες άλλες εκδηλώσεις που δεν συνάδουν με τον Ιερό της χώρο, για τον οποίο και κατασκευάστηκε!
Οι πρόσφατες δηλώσεις του Ερντογάν!
Πριν από τις δημοτικές εκλογές του Μαρτίου, στην Κων/λη - κάτι που επανέλαβε και πρόσφατα, στα μέσα του Μάη - ο Ταγίπ Ερντογάν, θέλοντας να δελεάσει τους ψηφοφόρους για να ψηφίσουν τότε το κόμμα του, δεν δίστασε να "παίξει" το χαρτί της Αγια-Σοφιάς! Τους υποσχέθηκε ότι θα τη μετατρέψει σε τζαμί, ενθουσιάζοντας τους φανατικούς ισλαμιστές! Φυσικά, πολλές ήταν οι αντιδράσεις, μετά τη δήλωση αυτή, από φορείς, κράτη και Ελλάδα, ασφαλώς. Η UNESCO, ιδιαίτερα, απάντησε με τη δήλωση ότι:"....για οποιαδήποτε αλλαγή στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, χρειάζεται η έγκριση του Οργανισμού"! Αυτή η δήλωση της UNESCO, αλλά και όλες γενικά οι αντιδράσεις του πολιτισμένου κόσμου, θα νόμιζε κανείς ότι ήταν αρκετές για να φρενάρουν τις διαθέσεις του Ερντογάν, αλλά μάλλον δεν φαίνεται να ίδρωσε και πολύ το....αυτί του! Γιατί...ξαναχτύπησε, ο "κύριος", μετέπειτα, σε άλλη συγκέντρωση. Τους "εκπολιτίζει" και τους προετοιμάζει για την....Ευρώπη, ως φαίνεται! Τώρα, το αν ένας λαός- με το να διδάσκεται στα σχολεία να μισεί τους γείτονές του και να σκέφτεται ακόμα μαχαίρια και τσεκούρια - αν έτσι προοετοιμάζεται για την Ευρώπη ή για άλλη κατεύθυνση, αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό!
Να γίνει πάλι χριστιανική εκκλησία η Αγια-Σοφιά!
Οι γείτονές μας έχουν μετατρέψει ήδη σε τζαμιά τρεις Ορθόδοξες εκκλησίες: στην Τραπεζούντα, στη Νίκαια της Βιθυνίας και στην Ανδριανούπολη! Τώρα ο Ερντογάν - πάντα....καλών προθέσεων, έτσι; - απειλεί να μετατρέψει σε ισλαμικό τζαμί και το κορυφαίο Μνημείο της Χριστιανοσύνης! Την Αγια-Σοφιά!
Και τον ρωτάμε, ευθέως:
- Είδατε ποτέ τους Έλληνες - ή τους χριστιανούς, γενικά - να μετατρέψουν κάποιο τζαμί σας σε χριστιανική εκκλησία, κ. Ερντογάν; Οι Έλληνες ποτέ αυτό δεν θα το καταδέχονταν! Δεν θα το επέτρεπε, ούτε η παιδεία τους, ούτε ο Θεός τους! Ο δικός σας Θεός τι σας λέει, κ. Ερντογάν; Για συνεχείς απαράδεκτες προκλήσεις και κακές προθέσεις, που δημιουργούν ένα διαρκές κλίμα έντασης και σύγκρουσης, σας μιλάει; Αν, ναι, τότε-συγχωρήστε με-δεν πιστεύετε σε καλό Θεό, κ. Ερντογάν, και σας οδηγεί σε λάθος δρόμο!
Οι Έλληνες, ως χριστιανοί Ορθόδοξοι, κ.Ερντογάν, όχι μόνο δεν έχουν μετατρέψει κάποιο τέμενος δικό σας σε χριστιανική εκκλησία, αλλά χτίζουν νέα ή ανακατασκευάζουν τα τζαμιά σας! Επιπλέον: Πουθενά οι Έλληνες δεν απαγόρευσαν ούτε σε ένα τζαμί σας να δέχεται τους πιστούς μουσουλμάνους και να λειτουργεί κανονικά! Εσείς, γιατί απαγορεύετε τους χριστιανούς να προσεύχονται στην Αγια-Σοφιά τους, κ. Ερντογάν; Ακούστε, όμως, κ. Ερντογάν, και την άποψη μιας δικής σας εφημερίδας, της Χουριέτ. Δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 8 Νοεμβρίου 2013 - όταν και τότε είχε γίνει μία ανάλογη αναφορά για το θέμα της Αγια-Σοφιάς: "Η Αγία Σοφία είναι ένα μνημείο στη χώρα μας, μιας χώρας που το 99% των κατοίκων της είναι μουσουλμάνοι. Εσείς, τι επιπλέον, τι άλλο θέλετε να αποδείξετε και σε ποιον; Εν μέσω 80.000 τζαμιών, εσείς τώρα επικεντρώνεστε σε μία χριστιανική εκκλησία; Ντροπή σας"!
Αυτά από τη Χουριέτ, πριν το "πραξικόπημα", κ. Ερντογάν! Για το τι θα έγραφε σήμερα η Χουριέτ, αυτό δεν μπορώ να το γνωρίζω! Θα τολμούσε να γράψει τα ίδια;
Το σωστό: Η σωστή θέση για την Αγια-Σοφιά, είναι αυτή εδώ: Ούτε μουσείο, ούτε τζαμί! Πάλι χριστιανική εκκλησία, για να λειτουργείται κανονικά από το Οικουμενικό Πατριαρχείο! Αυτό επιβάλλει ο πολιτισμός του 21ου αιώνα, η αλληλεγγύη και η συνεργασία μεταξύ των λαών - πόσω μάλλον γειτονικών λαών! Το να περιμένει κανείς, θα μου πείτε, να αρχίσει ο κ. Ερντογάν να σκέφτεται ποιο είναι το σωστό, είναι σαν να περιμένει αύριο το πρωί ο ήλιος να βγει από τη....δύση!
Και ένα....ευτράπελο!
Σε κάποιο λήμμα της Βικιπαίδεια, είδα να αναγράφεται ότι το Μπλέ Τζαμί, που χτίστηκε το 17ο αι. απέναντι από την Αγια-Σοφιά, είναι ένα αριστούργημα της ισλαμικής αρχιτεκτονικής! Όχι τέτοια αστεία, βρε, παιδιά, και γελούν με την ψυχή τους, τουλάχιστον εκείνοι που γνωρίζουν! Γελούν και τα....παρδαλά κατσίκια! Αν μας έλεγαν ότι είναι.....μογγολικής αρχιτεκτονικής, ναι, θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι κοντά στα επίπεδα της ισλαμικής τέχνης! Μα, το σεβαστό, κατά τα άλλα, Μπλε Τζαμί, μιλάει από μόνο του: Ακριβές ...φωτοαντίγραφο της Αγια-Σοφιάς είναι, αν βγάλουμε έξω τους έξι μιναρέδες του!
 |
| Το Μπλε Τζαμί, απέναντι από την Αγια-Σοφιά! (Ρυθμού Βασιλικής με τρούλο, που "γεννήθηκε" μαζί με την Αγια-Σοφιά!) |
In a Wikipedia entry, I saw it written that the Blue Mosque, built in the 17th century opposite the Hagia Sophia, is a masterpiece of Islamic architecture! No such jokes, guys, and they laugh with their souls, at least those who know! The ... pied goats are laughing too! If we were told that it is ..... of Mongolian architecture, yes, we could say that it is close to the levels of Islamic art! But, the respected, otherwise, Blue Mosque, speaks for itself: The exact ... photocopy of Hagia Sophia is, if we take out its six minarets!
Δείτε το tweet του Ερντογάν, στις 30.5.20, για την Αγια-Σοφιά!
(See Erdogan's tweet, on 30 May 2020, about Hagia Sophia)!
“Our ancestors didn’t destroy Hagia Sophia with religious motivations. Instead, they presented to Muslims as a place of worship; It was a right of conquest.”
(Οι πρόγονοί μας δεν κατέστρεψαν την Αγια-Σοφιά με θρησκευτικά κίνητρα. Αντ' αυτού, παρουσίασαν στους μουσουλμάνους ως τόπο λατρείας. Ήταν δικαίωμα κατάκτησης)!
Η απάντηση του Φηγουσιώτη!
(Δεν έχω καμία άλλη ιδιότητα. Απαντώ μόνο με την ιδιότητα του πολίτη μιας χώρας, που υφίσταται τις συνέπειες των όσων λέει και πράττει ο κ. Ερντογάν, αλλά και ως χριστιανός και κοσμοπολίτης)!
Το να μιλάτε ακόμα για κατάκτηση, κ. Ερντογάν - 500 χρόνια μετά την άλωση της Πόλης - έχετε μείνει 500 χρόνια πίσω! Δεν ζείτε στο Σήμερα, ως φαίνεται, και σύμφωνα με τους διεθνείς κανόνες που διέπουν τα σύγχρονα κράτη! Ποιο είναι, λοιπόν, αυτό το δικαίωμα της κατάκτησης, κ. Ερντογάν και από ποιο Δίκαιο - ανθρώπινο ή θεϊκό - αυτό απορρέει; Το να μετατρέπετε ένα χριστιανικό ναό - πόσω μάλλον του επιπέδου της Αγια-Σοφιάς - αυτό δεν είναι δικαίωμα κατάκτησης, κ. Ερντογάν. Είναι πράξη βεβήλωσης ιερού χώρου για προσευχή πιστών άλλου δόγματος, των χριστιανών - και, μάλιστα, ορθοδόξων, εν προκειμένω! Από κανένα Δίκαιο - ή δικαίωμα κατάκτησης - δεν απορρέει το να κλείνετε χριστιανικές εκκλησίες και να τις κάνετε τζαμιά! Αυθαίρετη ενέργεια δική σας συνιστά αυτό, κ. Ερντογάν! Αυτό, αν θέλετε, δεν παρατηρείται σε κανένα άλλο δόγμα, παρά μόνο στο δικό σας, που δεν δείχνετε κανένα σεβασμό στο Θεό που εκείνοι πιστεύουν! Αυτό εσείς το λέτε δικαίωμα, ενώ αποτελεί ανοσιούργημα! Ούτε Έλληνες χριστιανοί, ούτε άλλοι χριστιανοί, μετέτρεψαν ποτέ δικό σας τζαμί σε χριστιανική εκκλησία. Εσείς το έχετε κάνει, ήδη, αυτό σε τρεις ορθόδοξες εκκλησίες, στην επικράτεια της Τουρκίας, και απειλείτε να το κάνετε και στην Αγια-Σοφιά! Την απάντηση, κ. Ερντογάν, σας την έδωσε η Χουριέτ - η εφημερίδα σας - που γράφω πιο πάνω, προς το τέλος του άρθρου μου! Μιλάτε στο tweet σας και ότι δεν υπήρξαν θρησκευτικά κίνητρα στις καταστροφές που έγιναν στην Αγια-Σοφιά. Το ότι καταστρέψατε τις αγιογραφίες της Αγια-Σοφιάς, επειδή εσείς ως μουσουλμάνοι θεωρείτε αμάρτημα το να απεικονίζεται το ανθρώπινο σώμα - ώστε να μπορείτε να προσεύχεστε σε άλλο χώρο και όχι σε χώρο του δικού σας δόγματος - αυτό πώς το χαρακτηρίζετε εσείς, κ. Ερντογάν; Δεν αποτελεί θρησκευτικό κίνητρο που δείχνει τουλάχιστο ασέβεια προς τη θρησκεία άλλου δόγματος; Ταυτόχρονα, αποτελεί και βεβήλωση ενός Μνημείου Παγκόσμιας Κληρομιάς, κ. Ερντογάν! Και η προχθεσινή σας φιέστα - στις 29.5.2020 - μέσα στην Αγια-Σοφιά, πράξη βεβήλωσης και ασέβειας θεωρήθηκε από όλο τον πολιτισμένο κόσμο!
Για να απαλλαγείτε από τα κρίματά σας - και τις διεθνώς παράνομες ενέργειές σας - κ. Ερντογάν, ένας μόνο δρόμος υπάρχει: Να κάνετε και πάλι την Αγια-Σοφιά χριστιανική εκκλησία! ΟΥΤΕ ΜΟΥΣΕΙΟ, ΟΥΤΕ ΤΖΑΜΙ! Τότε, ναι, μπορείτε να υπερηφανεύεστε ότι είστε μεγάλος ηγέτης. Τώρα, δεν είστε, κ. Ερντογάν! Άλλωστε, το να χρησιμοποιεί κάποιος ένα ιερό Μνημείο, όπως είναι η Αγια-Σοφιά, ως εργαλείο για να φανατίζει έναν λαό και να κερδίζει ψήφους, δεν αποτελεί, σαφέστατα, στοιχείο μεγάλου πολιτικού ανδρός!
The answer of Figousiotis, in English! (I have no other capacity. I answer only in the capacity as citizen of a country, which suffers the consequences of what Mr. Erdogan says and does, but also as a Christian and cosmopolitan)! Still talking about conquest, Mr. Erdogan - 500 years after the fall of the City - you are 500 years behind! You do not live in the Today, as it seems, and according to the international rules governing modern states! So what is this right of conquest, Mr. Erdogan, and by what right - human or divine - is it derived? Converting a Christian church - let alone the Hagia Sophia - is not a right of conquest, Mr. Erdogan. It is an act of desecration of a sacred place for the prayer of believers of another doctrine, of Christians - and, in fact, of Orthodox, in this case! No law - or right of conquest - derives from closing Christian churches and making them mosques! Arbitrary action of yours is this, Mr. Erdogan! This, if you will, is not observed in any other doctrine, except in your own, that you show no respect to the God they believe in! You call it right, but it is a sacrilegiousness! Neither Greek Christians nor other Christians have ever turned your mosque into a Christian church. You have already done this in three Orthodox churches, in the territory of Turkey, and you are threatening to do so in Hagia Sophia! The answer, Mr. Erdogan, was given to you by Hurriyet - your newspaper - which I am writing above, towards the end of my article! You also talk on your tweet that there were no religious motives for the disasters that took place in Hagia Sophia. The fact that you destroyed the Hagia Sophia's hagiographies, because you as Muslims consider it a sin to portray the human body - so that you can pray in another place and not in place of your own doctrine - how do you characterize that, Mr. Erdogan? Isn't it a religious motive that shows at least disrespect for the religion of another doctrine? At the same time, it is a desecration of a World Heritage Site, Mr. Erdogan! And the day before yesterday your fiesta - on 29.5.2020 - in Hagia Sophia, an act of desecration and disrespect was considered by the whole civilized world! To get rid of your crises - and your internationally illegal actions - Mr. Erdogan, there is only one way: To make the Hagia Sophia Christian Church again! NOT MUSEUM, NOT MOSQUE! Then, yes, you can be proud to be a great leader. Now, you are not, Mr. Erdogan! Αfter all, to use someone a sacret Monument, such as the Hagia Sophia, as a tool to fanatize a people and win votes, is not, cleary, an element of a great political man!
9.6.2020: Νέο μήνυμα του κ. Ερντογάν προς την Ελλάδα, για την Αγια-Σοφιά - τηλεοπτικό αυτή τη φορά! (New Mr. Erdogan's message to Greece, for Hagia Sothia - TV this time):
"Εμείς κυβερνάμε στην Τουρκία και δεν θα ρωτήσουμε εσάς, αν θα κάνουμε τζαμί την Αγία Σοφία"! (We rule Turkey and will not you ask if we will make Hagia Sophia a mosque)!
Aπάντηση (Answer) του Φηγουσιώτη:
Για τα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς, ισχύουν και Διεθνείς Συμβάσεις, κ. Ερντογάν, ενώ η Αγια-Σοφιά τυχαίνει να είναι και Οίκος του Θεού! Είναι γνωστό ότι γράφετε στα παλαιά σας υποδήματα τις Διεθνείς Συμβάσεις, κ. Ερντογάν! Μήπως, όμως, θεωρείτε ότι κυβερνάτε εσείς και τον κόσμο, υποκαθιστώντας ακόμα και το Θεό - και όχι μόνο παριστάνοντας το...Σουλτάνο; ( To World Heritage Sites apply also International Treaties, Mr. Erdogan, while Hagia Sophia happens to be also the House of God! It is well known that you write the International Conventions in your old shoes, Mr. Erdogan! But do you thing you are also ruling the world, replacing even God - and not just pretending to be.....a Sultan?)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου